…a gra na instrumencie

Instrument muzyczny jest łącznikiem między wykonawcą (instrumentalistą) a odbiorcą (słuchaczem). Umożliwia przekazanie muzycznych treści, zapisanych przez kompozytora, wraz z całą paletą uczuć i nastrojów muzyka – wykonawcy. Sam instrument nie wystarczy jednak do pięknego wykonania. Potrzebne są jeszcze sprawność w grze na instrumencie, wyobraźnia muzyczna oraz umiejętność przekazania subtelnych stanów emocjonalnych za pomocą muzyki. Harmonijne połączenie tych umiejętności nie może jednak zaistnieć bez świadomości własnego ciała.
Czym właściwie jest ta wiedza?
To poczucie znajomości własnego ciała, odczytywanie jego potrzeb, lokalizowanie napięć, gospodarowanie oddechem, umiejętność „przyglądania się”  pracy ciała tak, jak obserwujemy pracę skomplikowanej maszyny. Muzyk – instrumentalista musi czuć swoje ciało wielowymiarowo – jego postawę, poruszanie się w przestrzeni, poddawanie się grawitacji, pracę mięśni, wewnętrzny puls, korelacje między częściami ciała, przestrzeń wewnątrz ciała i wiele innych aspektów. To objęcie uwagą ciała podczas gry umożliwia szybkie i adekwatne do sytuacji reakcje wpływające na artyzm wykonania.
Wyobraźmy sobie osobę, która grając na instrumencie ma spięte ręce, podniesione ramiona i płytki oddech… To spięcie i „brak oddechu” będzie słyszalne w muzyce.
I odwrotnie – ktoś o swobodnej, zrelaksowanej postawie *, oddychający zgodnie z tokiem muzyki, szukający najbardziej ekonomicznych gestów i naturalności w grze – wykona utwór w taki sposób, że słuchacz poczuje tę swobodę i naturalność. Dzięki temu doświadczy przyjemności z kontaktu z muzyką, która – dla słuchacza – jest chyba  wartością największą…
Rozwijanie świadomości ciała towarzyszy muzykowi całe życie – czy jest to śpiewak, dyrygent, instrumentalista czy tancerz. Każdy z nich ma inne obszary do szczególnej pracy i rozmaite techniki pogłębiania ich. Instrumentalista może we własnym zakresie wykorzystać proste sposoby relaksacji i pracy z ciałem, np:

– masaż
– ćwiczenia fizyczne w spokojnym tempie, umożliwiające obserwowanie pracy ciała
– relaksacja Jacobsona
– trening autogenny Schultza
– technika Aleksandra
– ćwiczenia oddechowe
– wizualizacja
– taniec

Zaletą pogłębienia świadomości ciała – oprócz czysto artystycznych korzyści – jest też swoiste „BHP” muzyczne – unikamy kontuzji i nadwerężeń ciała spowodowanych grą
(co zdarza się, gdy ćwiczący ignoruje sygnały z ciała i lekceważy oznaki dyskomfortu).
Dobry kontakt z własnym ciałem przekłada się na emocjonalność i umysłowość, jest więc bezcenny dla instrumentalisty. Zachęcam każdego muzyka, by „przyjrzał się” swojemu ciału inaczej,  bardziej świadomie i uczynił go sprzymierzeńcem w pięknej sztuce wykonawstwa muzycznego. Dla dobra nas wszystkich 😉

* swobodna i zrelaksowana nie znaczy bezwładna, chodzi raczej o poczucie komfortu i panowania nad ciałem. Ciało musi być w pewnym stopniu zmobilizowane, aktywne – bez tego nie jest możliwa prawidłowa praca mięśni.